فینتک به معنای کاربرد نوآورانه فناوری در ارائه خدمات بانکداری، پرداخت، بورس و بیمه است. عصر تراکنش در هر شماره به سراغ یکی از چهرههای شناختهشده فینتک ایران میرود. عبدالحمید منصوری، تصویر جلد این ماهنامه را به خود اختصاص داده و عصر تراکنش در گفتوگویی با او به سالها فعالیت منصوری در فضای فناوری ایران پرداخته است. منصوری از چهرههای شناختهشده و قدیمی فناوری اطلاعات در ایران است.
ماهنامه عصر تراکنش دارای سه بخش کلی ایران، جهان و راهنما است. برخی از مطالب این شماره عبارتاند از: جایی که فینتک، اینشورتک و ولثتک به هم میرسند، کجاست؟ (بورس، بانکداری و بیمه برای رسیدن به امروز در ۱۳۰ سال گذشته چه مسیری را طی کردند؟)؛ یکپارچگی پرداخت، تجارت الکترونیکی و خدمات فروشگاهی (گفتوگو با آرش حسینپور مدیرعامل شرکت شاپ)؛ جریان بیهیاهوی بلاکچین در شریف (گزارشی از آزمایشگاه بلاکچین شریف)؛ با بله برای بانکداری اجتماعی (گزارشی از استارتآپ بله)؛ یک اپ و سه نشان (گزارشی درباره استارتآپ موبایلت)؛ اولین اختلاس بانکی ایران چگونه رقم خورد؟ (گزارشی درباره نقش تیمورتاش در اختلاس بانک ملی ایران در دوران رضاخان)؛ پس از فینتک (نگاهی به گزارش جدید مجمع جهانی اقتصاد درباره فینتک)؛ و بالاخره ورود پرسروصدای آمازون به عرصه بانکداری؛ آرامش پس از طوفان (فینتک ایران در یک نگاه)؛ متامورفوسیس (بانکداری باز مؤثرترین رویکرد کارآمدی و برتریجویی بانکها و شرکتهای ارائهدهنده خدمات پرداخت در آینده نزدیک)؛ اشتراکیسواری (بررسی فینتک و کسبوکارهای اشتراک تاکسی)؛ اینفوگرافیک ۱۶ ساختارشکنی زنجیره بلوک و راهنما و پیشنهاد ویژه.
احمد مرآتنیا، سیدناصر طاهری، حسین اسلامی و محمدنژاد صداقت چهرههای ایران این شماره عصر تراکنش هستند. در بخش فوکوس هم تصاویری از دومین دورهمی راه پرداخت و نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران کار شده است.
گزارش اصلی این شماره با عنوان «تکنوکرات هنرمند» است که در آن عبدالحمید منصوری از سالهای گذشته فناوریهای مالی ایران میگوید.
- جایی که فینتک، اینشورتک و ولثتک به هم میرسند، کجاست؟
رضا قربانی، سردبیر این ماهنامه در یادداشت خود با عنوان «جایی که فینتک، اینشورتک و ولثتک به هم میرسند، کجاست؟» نوشته است: «چند سالی میشود که حداقل از سمت فعالان بورس ایران ایده همگرایی بازارهای بورس، بانکداری و بیمه مطرح میشود. هرچند همین امروز هم کسبوکارهای اصلی بازار سرمایه، بازار پول و بازار بیمه، مالکان مشترکی دارند، منتها ازنظر عملیاتی ما با سه بازار مجزا و نسبتاً مستقل مواجه هستیم که هنوز ازنظر فنی امکان تعامل با یکدیگر را ندارند. در جهانی که نوآوری باز بر همهچیز سایه انداخته و بسیاری از کسبوکارها حداقل برای حفظ ظاهر هم که شده، سعی میکنند از نوآوری باز صحبت کنند؛ ولی در سال ۱۳۹۷ خورشیدی هنوز سه بازار اصلی مالی ایران در سه مسیر موازی حرکت میکنند که شاید کمتر کسی امید داشته باشد این سه مسیر موازی در آیندهای نزدیک به هم برسند.
برای رسیدن به پاسخ این سؤال بد نیست نگاهی بیندازیم به مسیری که این سه بازار در طول زمان طی کردهاند. بانکداری بین این سه قدمت ۱۳۰ ساله دارد و از دو بازار دیگر قدیمیتر است. بعد از بانکداری بیمهداری در ایران شروع شد و دیرتر از همه بورس پایش به ایران باز شد؛ و این در حالی است که هر سه این بازارها با اختلافی ۳۰۰ ساله نسبت به دنیا وارد ایران شدند و تقریباً در هر سه مورد انگلیسیها و روسها بودند که پی ساختمان این بازارها را ریختند. تا مدتها هدف بسیاری از ایرانیها راهاندازی داخلی (به تعبیری بومی) آن چیزی بود که انگلیسها و روسها در ایران راه انداخته بودند و معمولاً به پسوند ملی هم مزین میشد. بهعنوان نمونه، در بانکداری ایران ابتدا انگلیسیها بودند که بانک شاهی یا شاهنشاهی را در میدان امام خمینی امروز راه انداختند و بلافاصله روسها بانک استقراضی را. افرادی مانند شاه جهان در یزد تلاش کردند که بانک ملی راه بیندازند؛ منتها حکومت قاجار مانع اصلی بود و حتی شخص محمدعلیشاه که مجلس مشروطه را هم به توپ بسته بود، دستور قتل شاه جهان را نیز صادر کرد.
اولین بانک ایران یعنی بانک سپه در سال ۱۳۰۴ در زمان رضاخان ایجاد شد. بعدها بانک ملی تأسیس شد و تا سالها این بانک وظایف بانک مرکزی امروز مانند چاپ اسکناس را بر عهده داشت. بانک مرکزی با وقفهای ۷۰ ساله در ایران تأسیس شد. در این مسیر انقلاب اسلامی نقطه عطفی بود که با شور انقلابی همراه شد و تصمیمهایی گرفته شد؛ مانند مصادره و ادغام بانکها، بیمهها و مقابله با بورس که تا مدتها مسیر توسعه این بازارها در ایران را دچار مشکلات جدی کرد. از زمان تأسیس اولین بانکها و بیمههای خصوصی و شروع دوباره بورس در ایران ۲۰ سال هم نمیگذرد و همه آن چیزی که امروز داریم دربارهاش صحبت میکنیم تاریخچهای کمتر از ۲۰ سال دارد. فعالیتهایی که در این ۲۰ سال انجامشده، بدون ارتباط با گذشته بوده و نمیتوان سیری منطقی از ابتدای شروع این بازارها تا امروز یافت.
فعالیتهایی که در این مدت در این بازارها انجامشده، تلاشی بوده برای احیای چیزی که اگر حالش خوب باشد قطعاً حال بخشهای دیگر را هم خوب میکند. منتها درصورتیکه این بخشها بیمار باشند، مطمئناً باقی بخشهای دیگر را هم تحت تأثیر قرار میدهند. همین امروز هم بازارهای مالی و خصوصاً بانکداری مرغ هر عزا و عروسی هستند، درحالیکه این بازارها در ذات خودشان نه خیرند، نه شر. این بازارها ابزارهایی هستند برای توسعه اقتصادی و درصورتیکه بخواهیم با این بازارها کشتی بگیریم که میگیریم، فرصت، توان و انگیزه کافی برای توسعه اقتصادی نخواهیم داشت.»
ماهنامه عصر تراکنش در ۱۱۶ صفحه رنگی با کاغذ گلاسه به قیمت 20 هزار تومان ابتدای هر ماه منتشر میشود.
نظر شما